23 Ağustos 2006

zaman



zaman nedir? buna bir cevabınız var mı? saatinizi gösterebilirsiniz işte bu zamandır diye yada yıllardan bahsedebilirsiniz. evet bütün bunlar zaman için birer belirteçtir ama bütün bu kavramların "kabul" olduğunu unutmamalısınız. örneğin şu an isa'nın doğumundan 2006 yıl geçmiş ki 1 yıl dünyanın güneş etrafında dönmesi olarak kabul ediyoruz yani dünya 2006 kere dönmüş o günden bugüne. sürekli akan ve ilerleyen birşey olarak tanımladığımız zaman aslında hiç de öyle olmayabilir. modern fiziğe göre zaman evrenin 4. boyutudur diğer boyutların hız ve kütleye bağlı olarak değişmesi gibi zaman da değişir. yaşlanma konusunda ışık hızının nimetlerini bilmeyen yoktur sanırım. peki nasıl oluyorda aslında tanımı çok muğlak olan bir kavramı insanoğlu algılayıp bilebiliyor yani zaman algısı mutlak(dünya üzerindeki tüm dillerde zaman kipleri varmış). tabi sevgili filozoflar bunu anlamaya çalışmışlar örneğin kant idealist bir yaklaşımla "zamanı" aynı uzay gibi öğrenilmeden bilinen doğuştan gelen bilgi "a priori"olarak, fizikçi feylesof shopenhauer de zamanı tam bir kuantumcu yaklaşımla "condition of the possibility of succession" olarak tanımlamış. benim en tuttuğum varoluşçular, onlara göre zaman varolmanın temel meselelerinden biri. naçizane bana göre de insanoğlu için ölüm denen şey olmasaydı asla zaman diye bir kavramın insanlar için bir anlam teşkil etmeyeceğidir. işte tam burada "entropi" denen fizik ve felsefe meselesinden bahsetmek istiyorum. entropi termodinamiğin 2. kuralı olup kısaca şöyle açıklanabilir "bir sistem dışardan enerji almadıkça evrende bozunma eğilimindedir" yada "evrende enerji dağılama, eşitlenme eğilimindedir" daha da anlaşılır bir örnekle: sobanın sürekli daha sıcak olması ya da sıcaklığını koruması için odun veya kömürle beslenmesi gerekir beslenmezse söner ve soğur. entropiyi bir düzensizleşme olarak algılayabiliriz. bütün bunları anlattıktan sonra amacımın zaman ve entropi kavramlarını kucak kucağa oturtmak istediğimi anlamışsınızdır umarım. demek istediğim zamanın algıladığımız 3 boyut gibi bir boyut, bizim onu algılamımıza yol açan şeyin ise entropi olduğudur. hatta algıladığımız şey zaman değil de bu bozunma yani entropidir. bunu ben bulmuş değilim daha önce akıllı adamlar bunu düşünmüşler ve entropiye "arrow of time" demişler.
şimdi canı sıkılmadan buraya kadar okuyanları tebrik ederek işin özüne gelmek istiyorum. 1 haftalık bir tatile topuklarım kıçıma vura vura koşarak kaçıyorum yani benim için zaman 1 hafta duracak. hiç birşey yapmadan hiçbir şeyi değiştirmeden deniz kenarında 1 hafta. fizik kurallarını yemişim...

1 yorum:

Suleyman Ve Ben dedi ki...

Selam peppercut,

Nasilsin?

Tatil nasil? Deniz nasil?

Turkiye'de hangi deniz tatil sen?

Gorusuruz,

Note:
I left a comment for the Jose Saramago post as well :)

Suleyman.